Yenileniyor
  • Adana
  • Adıyaman
  • Afyon
  • Ağrı
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Çorum
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Gümüşhane
  • Hakkari
  • Hatay
  • Isparta
  • Mersin
  • İstanbul
  • İzmir
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kırklareli
  • Kırşehir
  • Kocaeli
  • Konya
  • Kütahya
  • Malatya
  • Manisa
  • K.Maraş
  • Mardin
  • Muğla
  • Muş
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Şanlıurfa
  • Uşak
  • Van
  • Yozgat
  • Zonguldak
  • Aksaray
  • Bayburt
  • Karaman
  • Kırıkkale
  • Batman
  • Şırnak
  • Bartın
  • Ardahan
  • Iğdır
  • Yalova
  • Karabük
  • Kilis
  • Osmaniye
  • Düzce
--
--
--
--

İsmet Paşa’nın General Harington ile Mudanya Mütarekesi mücadelesi409 defa okundu

kategorisinde, 07 Eki 2024 - 18:28 yayınlandı.
İsmet Paşa’nın General Harington ile Mudanya Mütarekesi mücadelesi

Müttefik Devletler ve TBMM Hükümeti arasında 23 Eylül ve 29 Eylül günleri karşılıklı olarak birbirlerine vermiş oldukları notalar sonrasında, ateşkes görüşmelerinin Mudanya’da olmasına karar verildi.

İngiltere adına General Charles Harington, İtalya adına General Ernesto Mombelli, Fransa adına General Charles Antoine Charpy ve TBMM adına ise İsmet Paşa Mudanya’ya geldiler.

Yunanistan delegeleri adına ise General Alexandros Mazarakis ve Albay Sarıyanis görüşmelere katılmayıp Mudanya açıklarında demirli bulunan bir Yunan nakliye gemisinde gelişmeleri takip etmişlerdir.

General Harington, Rus asıllı Aleksandr Ganyanof’a ait olan binanın çok uygun olmadığını dışarısının kalabalık ve gürültülü olduğunu, bina etrafında kahvehaneler olduğunu ve bu durumun kendisini rahatsız ettiğini belirtiyordu.

Ev sahibi sıfatıyla İsmet Paşa’nın masa düzeninde kimin nereye oturması gerektiğini işaret etmesi ile görüşmeler, 3 Ekim 1922’de saat 15:15 başlamıştır.

Görüşmeler esnasında temsilciler ‘Tartışılan konuları üstlerime sormam gerekiyor’ diyerek sık, sık ara veriliyor.

Mudanya açıklarında bulunan Müttefiklerin gemileriyle bayrak ve flamalar ile anlaşmaya çalışmaları ile haberleşmeleri sağlanmaya çalışılıyordu.

İsmet Paşa ise “A, bu konu çok önemli. Çok özel bir konu. Bunu Ankaraya sormam gerekiyor” diyerek Müttefikler karşısında hamle yaparak zaman kazanmaya çalışıyordu.

5 Ekim’de General Harrington’un, Rumbold’a göndermiş olduğu bir telgrafta sözde askeri olan bu Mütarekenin, Ankara’dan gelen birçok siyasetçi ile çevrildiğini ve kendilerini baskı altında hissettiklerini bu amaçla konferansın gerçek üyesinin İsmet Paşa olduğunu belirtiyordu.

General Harrington görüşmelerin bu bağlamda zor geçtiğini, İsmet Paşa’nın kendisini tuzağa düşürdüğünü, vermiş olduğumuz teklifleri reddettiğini, İngiltere’yi kendi silahları ile vurmayı çalıştığını söylüyor.

Türklerin, İngilizlerle savaşmak istemediğini, sadece Doğu Trakya’yı almak istediklerini açıkla söylemesi İngiliz heyetini zor duruma düşürüyordu.

Bu amaçla; Türk kuvvetlerinin Çanakkale ve İzmit tarafsız bölgelerinde ilerlemeleri ve saldırmaları General Harrington’u oldukça rahatsız ediyor.

General Harrington, Türklerin tarafsız bölgeden çekilmeleri halinde ancak ilgili maddeyi imzalayacağını, İsmet Paşa’ya ifade ediyordu.

General Harington, eğer istekleri gerçekleşmez ise, askeri harekata devam edeceğini, Trakya’da hiçbir konuda yabancı müdahalesi istemediğini ve İsmet Paşa’nın bu kararlı tutumundan dolayı sık sık görüşmelere ara verildiğini söylüyordu.

Odanın bir başında General Harrington, diğer başında İsmet Paşa aşağı yukarı yürüyüp duruyorlar, böylelikle bir birlerine hamle yapıyorlardı.

İsmet Paşa direndikçe, istekleri kabul etmeyince, General Harrigton, İngilizlerin şu kadar donanması, bu kadar askeri var” diyerek gücünden bahsederek baskı kurmaya çalışıyordu.

General Harrington; İtalyan ve Fransızlardan da gerekli desteği göremediği için anlaşmanın bir an önce imzalanmasını artık tahammülünün kalmadığını kendi kuvvetlerinin başına dönmeyi istediğini, Ekim’de İngiltere’ye göndermiş olduğu bir telgrafta belirtiyordu.

İsmet Paşa zaman zamanda birlikleri harekete geçirerek silah zoru ile de olsa, isteklerini barış anlaşması ile elde etme gayreti içinde oldu.

10 Ekim’de son anlaşma metni Ankara’ya gönderildiğinde, General Harrington salondan çıkarken İsmet Paşa’nın elini sıkarak; “Artık barış yapalım. İki dost millet olalım. Dost kalalım” demiştir.

11 Ekim 1922 sabaha karşı saat 06:30’da imzalar atılarak bu müjdeli haber, dışarıda bekleyen ve günlerdir uyumayan halk tarafından da coşku ile karşılanmıştır.

Böylelikle Yunanlılar ile silahlı çatışma sona ermiştir.

Doğu Trakya’dan Yunan askerleri 15 gün içerisinde Meriç Nehri’nin diğer tarafına geri çekileceklerdir.

Gelişmeleri Mudanya açıklarındaki gemiden takip eden Yunan heyeti ise, bu anlaşmaya birkaç gün sonra imza koymak zorunda kalarak, anlaşma 15 Ekim günü yürürlüğe girmiştir.

Böylelikle; Türkiye’nin askeri alanda elde edilen kazanımlar, diplomatik alana taşınmış ve diplomatik kazanımlar elde edilmiş oldu.

Yapılan anlaşma, batılı devletler tarafından, Ankara Hükümeti’nin de kabulü ve tanınması anlamına da geliyordu.

Bu anlamda da, Mudanya’da imzalanan bu anlaşma, Lozan’da yapılacak olan barış anlaşmasının temeli olmuştur.

Yani Lozan’ın kapısını açmıştır.

Bu yıl 102. yılını kutladığımız Mudanya Mütarekesi’nin baş mimarı olarak kabul ettiğimiz İsmet İnönü’yü saygı, rahmet ve minnet duygularımla anıyorum.

Google News Mudanya Haberleri Telegram MUDANYA Kanalı
Haber Editörü : Tüm Yazıları
YORUM YAZ