Mudanya’da eski ve oturulamayacak seviyedeki metruk evler genellikle Halitpaşa (Giritli Mah.), Şükrü Çavuş, Mütareke ve Hasanbey mahallelerinde bulunuyor.

Aile büyükleri zaman içerisinde hayatını kaybettiğinde, evlatlar arasında birlik ve beraberlik de bozulduğu takdirde, yani mal da paylaşılamayınca eski tarihi olarak bildiğimiz bu ahşap evler maalesef, sahipsiz kalıyor.

Ya da maddi imkânsızlıktan dolayı yenilenemiyorlar. Yağmur, kar, poyraz veya lodos rüzgârı, vs. şartlardan dolayı dökülen bu evlere sahip çıkılmayınca, zamana yenik düşüyorlar ve metruk hale geliyorlar.

Hayatta yalnız ve sahipsiz bırakılan zamanla da kaderine terk edilen bu evler, Mudanya’da çevresine tehlike saçıyorlar.

Hafta sonları genellikle Bursa’dan gelen binlerce misafir, Giritli Mahallesi dediğimiz 12 Eylül Caddesi ve Fevzi Çakmak Caddesi’nde yürüyüş yapmaktadırlar. Bu sokaklardaki metruk evlerin tehlike arz etmeleri nedeni ile sokak ve caddeler bence yürüyüşe uygun değil!

Bu metruk evlerin, ani ve şiddetli yağan bir yağmur sonrasında veya şiddetli bir lodos sonrasında yıkılacağı da aşikârdır.

Zaman zaman bu tür evlerin çatılarından kiremitler, duvar veya pencerelerinden tahtalar veya beton parçaları düşmektedir.

Ayrıca evlerin metruk ve sahipsiz olması ile bazı, evsiz kişilerinde sığındıkları bir yapı haline gelerek içerisinde yakılan ateşler nedeni ile de yangın riskinin olduğunu geçtiğimiz yıllarda bazı metruk binalarda yaşadık.

Kaldırım bakımından fukara olan Mudanya’da, kendiliğinden yıkılmaya yüz tutmuş bu tür evlerin çok yakınından geçen vatandaşlar bu tehlikenin farkında değiller.

Evlerin bir metre etrafına şerit çekilerek insanların güvenliğini sağladığını düşünenlerin de aklından şüphe ederim!

İnsanların güvenliği sağlanacak ise eğer; mutlaka o sokağın veya caddenin hem yaya geçişlerine, hem de araç trafiğine kapatılması gerekmektedir. Anılarımızda yer alan yorgun evlerin tamiri ve tadilatı yapılarak, Mudanya’nın tarihi dokusuna uygun hale getirilmeleri Kent estetiği için çok uygun olacaktır.

Ancak bu duyarlılığı mal sahipleri göstermelidir. Göstermedikleri takdirde Belediye devreye girmelidir.

Kaderine terk edilerek tarihi dokusu bozulan bu evler için neler yapılmalıdır?

Tarihi hafızasını kaybeden ve metruk hale gelen bu ahşap binaların kimsenin canı yanmadan yıkılmalarının doğru olacağı kanısındayım.

3194 Sayılı Belediye İmar Kanunu’nun 39. Maddesi gereğince;

“Bir kısmı veya tamamının yıkılacak derecede tehlikeli olduğu Belediye veya Valilik tarafından tespit edilen yapıların sahiplerine tehlike derecesine göre bunun izalesi için Belediye veya Valilikçe on gün içinde tebligat yapılır.

Yapı sahibinin bulunmaması halinde binanın içindekilere tebligat yapılır.

Onlar da bulunmazsa tebligat varakası tebliğ yerine kaim olmak üzere tehlikeli yapıya asılır ve keyfiyet muhtarla birlikte bir zabıtla tespit edilir.

Tebligatı müteakip süresi içinde yapı sahibi tarafından tamir edilerek veya yıktırılarak tehlike ortadan kaldırılmazsa bu işler Belediye veya Valilikçe yapılır ve masrafı % 20 fazlası ile yapı sahibinden tahsil edilir.

Tehlike durumu o yapı ve civarının boşaltılmasını icabet ettiriyorsa mahkeme kararına lüzum kalmaksızın zabıta marifetiyle derhal tahliye ettirilir.”

Mevzuat gayet açık…

Belediye Encümeni kararı ile Mudanya’da oturulamayacak durumda ve tehlike arz eden metruk evlerin, adrese dayalı nüfus sisteminden sahipleri bulunup kendilerinin yıkma işlemi yapmaları talep edilmelidir.

Mal sahipleri tarafından yıkım işlemi gerçekleştirilmez ise, belediye veya Valilik tarafından yıkım işlemi gerçekleştirilmelidir. Hem tehlike saçan bu tür eski evlerin insan hayatına tehlikesi bertaraf edilir, hem de kent estetiğini bozmaları engellenir.

Ama en önemlisi tarihi dokuya sahip olan bu evleri kaderine terk edilmelerini önlemek olmalıdır.

Bu konuda Mudanya Belediyesi mülk sahiplerine değişik alternatifleri sunarak bu tarihi evlerin yaşatılması konusunda önderlik yapmalıdır.