2019-2024 yıllarında yapılan yerel seçim sonuçları incelendiğinde ortaya çıkan tablonun görüntüsü siyasi partilerin iktidarı kazanma gücünü anlamaya yeter mi?
Seçimlerde her gün yapılan anketlerin sonuçları partilerin kazanmaları için yeterli mi? Genel seçimlerde ve yerel seçimlerde yapılan parti çalışmalarını değerlendiren seçmen kitlesini yaratan toplumun değerlendirmesi gözardı edilemez!
AK Parti şimdiye kadar yapılan genel ve yerel seçimlerden başarılı çıkmasının nedeni; sadece Erdoğan mı? Veya yıpranmış AK Parti iktidarında halkın isteklerine cevap veremeyen bir AK Parti iktidarı mı? Sevap ve günahları kaldıramayan seçmenlerin verdiği bir uyarının sonucunda aldığı mesajı nasıl değerlendirilebilir?
Konumuz partilerin yerel seçimde aldıkları oy oranlarının analiz açıklamasıdır.
CHP…
CHP’de gelişen yeni yönetimin ortaya koyduğu başarılı bir seçim çalışmasının enerjisi ile akıttığı emek terinin mükâfatıdır… Seçimde uyguladığı “Seçim Stratejisi” ile seçmene verdiği güven karşısında aldığı oy oranıdır. CHP, 2019 yerel seçiminde 11 Büyükşehir Belediyesi vardı. 2024 yerel seçimde Hatay Büyükşehir Belediyesi’ni kaybetti. Bunun yerine AK Parti’nin üç Büyükşehir Belediyesi olan Balıkesir, Bursa ve Denizli’yi kazandı. MHP’nin Büyükşehir Belediyesi Manisa’yı alarak Büyükşehir Belediyesi sayısını 14’e yükseltti…
CHP’nin 2019 ve 2024 yerel seçimde kazandığı büyükşehir belediye sayısı 21 oldu. 2019 Yerel seçimde kazandığı İlçe belediye sayısı 180’di. 2024 yerel seçimde ilçe belediye sayısı 337’ye yükseldi. CHP ülke genelinde 250 belediyesini 433’e çıkarttı. Seçimde aldığı oy oranı yüzde 37,77ile seçimin birinci partisi oldu.
AK Parti…
AK Parti beklediği yerel seçimden umduğunu bulamadı. Kuruluşundan bugüne kadar yükseliş içinde olan AK Parti’nin 22 yıllık iktidarı içinde ekonomik sorunları çözemeyen, halkın ihtiyaçlarına cevap veremeyen; iç ve dış politikasında istikrar olmadı…
Gelişen dış olaylara yanlış yaklaşımı sonucunda; Ege’de bulunan ve Akdeniz’de kıyıya yakın olan adaları işgal eden Yunanistan’a bu konuda tepki gösteremeyen bir AK Parti iktidarının yetersizliğidir. AK Parti 2019 yerel seçimde 15 büyükşehir belediye başkanlığını kazandı…
2024 yerel seçimde Bursa, Balıkesir, Denizli’yi CHP’ye geçti. Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi’ni Yeniden Refah’ın adayı kazandı. AK Parti’nin büyükşehir belediye sayısı 12’ye düşmüştür. 2019 yerel seçiminde AK Parti kazanmış olduğu 24 Büyükşehir’deki belediyelerin birçoğunu kaybetti. İlçe belediye sayısı 514 idi, 2024 yerel seçimde 356’ya düştü. Belde belediye sayısı 203’ten 169’a düştü. Türkiye genelinde 756 olan belediye sayısı 158’e düştü. AK Parti 2024 yerel seçimde yüzde 35,47’lik oyu ile siyasal yaşamında ilk defa ikinci sırada yer aldı.
YENİDEN REFAH…
Tek başına yerel seçime giren YRP bu seçimde beklenmeyen başarıya imza attı. YRP, 2024 yerel seçimde AK Parti’nin seçim ittifakını kabul etmedi. Türkiye genelinde çıkarttığı belediye başkan adayları ile AK Parti karşısında başarılı oldu. Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi’ni AK Parti’den aldı. Birde il merkezi olan Yozgat’ı ve 39 ilçe ile 24 belde belediyesini kazandı. Türkiye’nin genelinde 65 belediyeyi kazanan YRP, seçimde aldığı yüzde 6,19 oyla seçimi üçüncü partisi oldu.
HDP/DEM…
Seçimde en çok gündemde olan DEM ile CHP’nin ittifak kuracağını söyleyen AK Parti’nin bu politikası hiç ilgi görmedi. Seçimde DEM seçmenin İstanbul, Ankara, İzmir, Adana ve Mersin’de CHP adaylarını desteklemeleri konusunda söylenen sözlerin hiç biri etkili olmadı. Sandık başında kurulan ittifakın kurulduğu çıkan oy oranlarından belli değil mi? Seçme ve seçilme haklarına sayılı olmalıyız. 2019 yerel seçime HDP Diyarbakır, Mardin ve Van Büyükşehir Belediyeleri ile 5 il merkezi kazandı.
DEM Parti 7 il merkez belediyeyi kazandı. HDP, 2019’da 42 ilçe belediyesini kazandı. DEM Partisi 2024 yerel seçimde 65 ilçe belediyesini, HDP 11 belde belediyesine karşı DEM 10 belde belediyesi kazandı. Türkiye’nin genelinde HDP’de belediye sayısı 61 iken DEM Partisi belediye sayısı 85 oldu. DEM Partisi yüzde 5.70’lik oyla seçimin dördüncü partisi oldu.
MHP…
MHP de seçimde umduğunu bulamadı! 2019 yerel seçimde ilk defa kazandığı Manisa Büyükşehir Belediyesi’ni CHP karşı kaybetti. 2019 yerel seçimde kazandığı 10 il merkez belediye başkanlığı bu seçimde 8’e düştü. 2019 yerel seçimde kazandığı ilçe belediye sayısı 134 iken 122’e düştü. Belde sayısı 89 iken bu seçimde 98’e yükseldi. Türkiye’nin genelinde belediye sayısı 234’ten 228’e düştü. Seçimde yüzde 4,99 ile seçimde 5’inci sıraya yerleşti.
İYİ PARTİ…
Bu seçimde sorunları oluşturan ve çözüm üretemeyen İYİ Parti kan kaybettiği gibi umduğu sonucu alamadı! Akşener’in gerekli gereksiz CHP ile girdiği dalaşmaların sonucunda seçmenin güvenini kaybetmiş, ayrıca partiden beklenmeyen istifaların gelmesi ile zor günler yaşandı. 27 Nisan’da Akşener’in olağanüstü kurultay yapılacak açıklaması ile İYİ Parti’nin kuruluşundan bugüne kadar geçen süreç içinde Akşener’in çizdiği siyasi politika ile bugüne gelindi. 2024 yerel seçimde ve altılı masa ile başlayan siyasi dalaşmaların yankısı İYİ Parti’yi sarstı… 2019 yerel seçimde 18 ilçe belediye başkanlığı kazandı. Nevşehir Büyükşehir Belediyesi ile 24 ilçe belediye ve 7 belde belediye başkanlığı kazandı.
Genel seçimde oy oranı yüzde 10’du. Bu yerel seçimde aldığı oy yüzdesi 3,27 düşmüştür. Seçim sonuçlarına göre 6’ncı sıraya yerleşti.
Bu yerel seçimde umduğunu alamayan SAADET, DEVA, GELECEK Partileri çok düşük oylarla bu seçimde umdukları başarılı olamadı.
SONUÇ OLARAK;
CHP’nin sorumluluğu artmıştır. Bu yerel seçimde seçmenin kurtarıcı olarak 22 yıl sonra CHP’ye sarılmasının tek nedeni, AK Parti iktidarının yetersiz kalışının yanında çözüm üretemeyen; sadece konuşarak siyaseti sürdürme düşüncesinin yetersizliğidir. 22 yıldır iktidarın kaymağı ve balı ile beslenen AK Parti iktidarının şoke oluşudur!
CHP, 2019 yerel seçimlerde kazandıkları Büyükşehirlerdeki sosyal demokrat belediyecilik anlayışı ile başarılı hizmetleri iktidarın engellemelerine rağmen başarılı projeleri halk için yapılanlarının unutulması söz konusu olamaz! (Mehmet AKTOPRAK)
